Hoe ga ik met vervelende gevoelens om?
Steeds vaker hoor ik dat mensen het lastig vinden om hun gevoel de ruimte te geven, zeker als dit gevoelens zijn die oncomfortabel voelen, zoals verdriet, of angst.
“Ik ben zo bang dat als ik mijn gevoel toelaat, ik verzuip in mijn verdriet.”
“Als ik mijn angst toelaat, word ik alleen maar angstiger.”
“Ik voel me zwak en kwetsbaar als ik mijn gevoel toelaat.”
Dit maakt dat mensen vaak de neiging hebben om hun gevoel uit de weg te gaan, of om het weg te stoppen. Vaak heeft dit op den duur alleen maar meer mentale en fysieke klachten als gevolg. Maar hoe doe je dat nou wel, je gevoel de ruimte geven zonder er helemaal aan onderdoor te gaan?
“Gelukkig kun je altijd terugvallen op jouw ratio… toch?”
Je herkent dit misschien wel: Je hebt iets vervelends meegemaakt en je voelt je verdrietig, maar je hebt eigenlijk helemaal geen zin in dit verdriet. Je hebt een drukke dag voor de boeg en je hebt hier gewoon even geen tijd voor. Hup! Even de schouders eronder en gewoon doorgaan. Niet aanstellen!
Je bent hier mogelijk wel heel goed in geworden… Iedere keer als je iets voelt wat je niet wil voelen, dan stop je het weg. Diep verborgen, ergens in jezelf. Je bent toch immers geen aansteller! In de slachtofferrol wil je al helemaal niet terecht komen. Gelukkig kun je altijd terugvallen op jouw ratio… toch?
Je merkt dat het je even lukt om je gevoel weg te drukken, maar als je eenmaal in bed ligt aan het einde van de dag, je steeds meer begint te piekeren. Je blijft maar in cirkeltjes denken over hoe je om kunt gaan met dit verdriet, hoe je anders had willen reageren in de vervelende situatie, of hoe je had gewild dat anderen hadden gereageerd. Hoe meer je nadenkt over hoe je deze situatie uit de weg had kunnen gaan, des te meer stress je ervaart.
Natasja Aussems (coach, vriendin en zakelijke partner in crime) leerde mij ooit een mooie metafoor: Eigenlijk lijkt dit een beetje op zo’n sneeuwbol. Iedere keer dat je nadenkt en jij jezelf in het verhaal verliest, schud je de bol door elkaar en worden de sneeuwvlokken (jouw gevoel) weer door elkaar geschud.
Jouw gevoel wordt keer op keer aangewakkerd en zo kom je in een vicieuze cirkel terecht van vervelende gevoelens en niet helpende gedachten. Dit kan op zijn beurt het gevoel geven dat je verzuipt in je gevoel en dat is nou precies wat veel mensen proberen te voorkomen.
“Hoe zou jouw huis eruit zien als jij nooit opruimt en je maar spullen blijft verzamelen? Juist! Een bende… Datzelfde geldt voor jou en jouw gevoel”
Wat ik zelf veel tegenkom is dat mensen dit patroon pas onderbreken als ze echt niet meer anders kunnen. Pas als mensen in een burn-out terecht zijn gekomen, sterke angstklachten hebben ontwikkeld, of op een andere manier in een persoonlijke crisis zijn beland, dan voelen mensen pas de wil of urgentie om meer ruimte te geven aan gevoel.
Dit vind ik zonde, want gevoel is echt niet zo eng als dat het lijkt! Het is vaak vooral de angst voor het voelen wat ons tegenhoudt. Het voelt vaak niet veilig genoeg om ons gevoel toe te laten. Daarnaast zie ik het proces van je gevoel toelaten ook als het opruimen van je huis. Als je iedere keer je gevoel wegstopt, dan stop je het als het ware weg in een kamer. Als je dit een paar keer doet, dan zul je er misschien nog niet veel hinder van ondervinden. Echter, hoe zou jouw huis eruit zien als jij nooit opruimt en je maar spullen blijft verzamelen? Juist! Dan wordt je huis een bende en kost het veel tijd en moeite om je huis weer op te ruimen. Ditzelfde geldt voor het omgaan met jouw gevoel. Geef je het liefdevolle ruimte en aandacht? Dan zal je zien dat jouw vervelende gevoel vanzelf milder wordt en afneemt. Je ruimt het als het ware jouw innerlijke huis op.
Voor mij persoonlijk heeft ruimte geven aan mijn gevoel mij opgeleverd dat ik me een stuk lichter en gelukkiger voel. Ik kan beter omgaan met stressvolle situaties, en ik ben veel veerkrachtiger geworden. Ik ben veel meer in balans dan voorheen en ik kan zelfs makkelijker verbinden met anderen.
Hoe doe je dat dan? Je ‘huis’ opruimen en meer ruimte geven aan je gevoel?
Hoe doe ik dat dan… mijn ‘huis’ opruimen?
Stap 1: Maak even echt contact met jezelf
Voor sommigen kan het helpen om de ogen even te sluiten en om te focussen op de ademhaling, of om een korte bodyscan te doen. Zo land je in je lijf en blijf je niet alleen in je hoofd hangen.
Adem eens rustig 6 tellen in en verdeel je uitademing ook over 6 tellen. Herhaal dit een paar keer, tot je merkt dat je gedachten afnemen en je met je aandacht echt bij je adem kunt blijven. Breng je aandacht dan één voor één naar al jouw lichaamsdelen. Kijk eens of je die kunt ontspannen.
Stap 2: Vind jouw veilige plek in jouw lichaam
Waar zit veiligheid voor jou in jouw lichaam? Lukt het jou om daar contact mee te maken?
Voor mij zit mijn veiligheid in mijn buik. Als ik hier contact mee maak door er met mijn aandacht naartoe te gaan, dan merk ik dat ik vanzelf rustiger word en dat ik meer compassie en zelfliefde voel. Ik kan dan voelen dat ik mijzelf kan dragen, met alles wat er op dat moment is.
Hoe vaker je dit oefent op momenten dat jij je goed voelt, hoe makkelijker het is om deze connectie te maken als jij je even niet zo goed voelt.
Voel ook maar eens hoe jij vanuit deze veilige plek jezelf kunt dragen. Misschien komt er ook wel een bepaald beeld of symbool in je op als je denkt aan deze veilige plek in jezelf.
Stap 3: Bedenk dat gevoelens niet permanent zijn
Als het je lukt om je niet te verliezen in de verhalen in jouw hoofd, dan zal je merken dat gevoelens komen en gaan. Als een soort golf zwellen ze eerst op, maar zodra de golf de kust bereikt, breekt de golf en neemt deze ook weer af.
Stap 4: Geef ruimte aan wat er gevoeld wil worden
Stel jezelf eens de volgende vraag: Welke plek in mijn lichaam heeft even aandacht nodig? Wat voel ik daar? Wat ervaar ik nog meer? Wat wil daar gevoeld worden?
Kijk eens of je even bij dat gevoel kunt blijven met jouw liefdevolle aandacht, zonder oordeel. Misschien merk je wel dat het eerst even oncomfortabel voelt. Lukt het jou om toch even daarbij te blijven? Misschien helpt het jou om een hand op die plek te leggen, of om te bedenken dat je een beetje liefde naar die plek stuurt. Je zult zien dat dat gevoel langzamerhand minder sterk zal worden.
Soms is het nodig om deze stap een paar keer te herhalen. Welke plek in mijn lichaam vraagt nog meer aandacht?
Tot slot: oefening baart kunst!
Je zal misschien merken dat het in het begin lastig is om echt contact met jezelf te maken, of om jezelf te kunnen blijven dragen. Dit is ook niet zo gek! Je bent immers een nieuwe vaardigheid aan het leren! Kijk eens of je dit kunt oefenen op momenten waar jouw emoties nog niet zo hoog zitten. Hoe vaker je dit oefent, des te makkelijker dit gaat.